Komşuların mülkü kullanırken birbirine hasar vermemeleri ve saygılı olmaları gerektiğini söyleyen Dikte Akpınar, “Komşuluk, kesin bir alandaki taşınmazlarda oturanlar veya işyeri olanlar ya da birbirine yakın taşınmazlardan yararlananlar arasındaki ilişkiyi tanımlayan bir kavramdır. Komşu sayılabilmek için taşınmazların birbirine bitişik olması durum değildir. Yargıtay içtihatlarına tarafından de bir kişinin mülkünü kullanmasının etki alanı içinde bulunan kimseler komşu sayılır. Komşular mülklerini kullanırken birbirlerine saygılı davranmalı ve birbirlerine zarar verecek hareketlerden kaçınmalıdırlar. Komşular komşuluk hakkı gereği birbirlerine hasar veremeyecekleri gibi birbirlerinin mülklerinden haksız avantaj da sağlamamalıdır. Türk Medeni Kanunun 2. Maddesi gereği herkes haklarını kullanırken içten kullanmak zorundadır. Hukuk düzeni hakkın kötü niyetle kullanılmasını korumaz. Havaların soğuması ile birlikte birbirine komşu olan mal sahipleri ve kiracılardan bazıları konutlarında yakıt tasarrufu karşılamak maksadıyla kombiyi açmamakta komşu dairelerin ısınma sistemlerini çalıştırması ile evlerinin ısınmasını sağlayarak komşusundan hileli şekilde avantaj sağlamaya çalışmaktadır. Merkezi ısıtmalı yapı ve siteler yönünden kaloriferlerin hangi tarihten itibaren ve hangi saatlerde, dış etraf sıcaklığı kaç derecenin altına düştüğünde yakılacağı mahalli çevre kurullarınca karar altına alınıp valilik ve belediyelerce ilan edilmekte ve denetimi yetkililerde yapılmaktadır. Ancak soba, kat kaloriferi ve kombi ile ferdi ısıtılan binalarda isteğe tabi olarak yakılıyor. İsteğe tabi olarak yakılınca da kombisini yakmayarak komşu mülklerden gelen ısıyla evini ısıtmaya çalışan komşular haksız bir şekilde komşularından üstünlük sağlamış oluyor, komşusunu fiziksel hasar uğratarak kendisi maddi fayda elde etmiş oluyor ki bu durum da komşuluk hakkı ihlalinin en büyük ve yaygın örneklerinden birini oluşturmaktadır” dedi.

Emir Akpınar, komşuların mevsimsel ısınma şartlarını yerine getirmemesi halinde mahkemeye başvurulabileceğini söyleyerek, sözlerine şu şekilde devam etti:

“Hukuk düzenimiz hakkın kullanılmasında dürüst davranma ilkesini ihlal eden ve haklarını kötü niyetle kullanmaya çalışan komşuların bu fiillerini korumamakta, değişik yasal düzenlemeler ile hakları ihlal edilen komşuları koruma altına almaktadır. Yürürlükte bulunan 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 18. maddesinde, ‘Kat malikleri, gerek bağımsız bölümlerini, lüzum eklentileri ve müşterek yerleri kullanırken doğruluk kaidelerine alıntı yapmak, bilhassa birbirini rahatsız etmemek, birbirinin haklarını çiğnememek ve yönetim planı hükümlerine uymakla, iki taraflı olarak yükümlüdürler' düzenlemesi bulunmaktadır. Eğer benzer binayı paylaşan malik ya da kiracılar, mevsimsel mecburiyet olmasına rağmen kişisel ısıtma sistemlerini hiç ya da tatmin edici oranda çalıştırmıyor ise bu eylemden zarar gören komşular, haklarının çiğnendiğinden bahisle uğradıkları somut zararı talep edebilecekleri gibi, zikredilen kanunun 33. maddesi zarfında, esas gayrimenkulün bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesinden hâkimin müdahalesini isteyebileceklerdir. Duruşma göre yapılacak çözümleme neticesinde, komşunun mevsimsel şartlara uygun bir şekilde kullanmakta olduğu konutu hiç veya tatmin edici oranda ısıtmadığı saptama edildiği takdirde, hâkim bu eylemin sonlandırılmasına karar verebilecektir. Hem eylem sebebiyle diğer komşunun uğradığı maddesel bir hasar var ise bunun sorumlusundan tahsili yönünde de karar verilebilir. Fakat tazminat talep edilebilmesi veya hâkim müdahalesi istenebilmesi için dikkat edilmesi gereken mevsimsel bir mecburiyet olmasına rağmen bireysel ısıtma sistemlerinin çalıştırılmamasıdır. Kış ayları cümbür cemaat açsından mevsimsel bir yükümlülük halidir ve düzenli bir ısınma sağlanması, komşuluk hakkı ihlali olmaması için her komşunun üstüne düşen katkıyı sağlaması gerekir. Fakat keyfi olarak mecburiyet olmadan bireysel ısınma sistemlerini çalıştıran veya çalıştırmayan komşular aleyhine öteki komşular haklarının ihlal edildiğinden bahisle bedensel tazminat davası açamayacakları gibi hâkim müdahalesi de talep edemeyeceklerdir. Zira cümbür cemaat komşuluk hakkını ihlal etmeden mülkünde serbestçe tasarruf hakkına sahiptir. Komşular, kış günlerinin geldiği bu günlerde herhangi bir yasal yaptırım ile karşılaşmamak için bu hususa özellikle dikkat etmelidir. İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulları kadar ırk sağlığının korunabilmesi nedeniyle, merkezi ısıtmalı bina ve sitelerde oturanlardan herhangi birisinin talebi halinde, ısıtma sisteminin çalıştırılmasına karar verilebilecektir.”

Eren Kan

 

iha